dinsdag 1 mei 2012

Wat kunnen we leren van Mei '68?

Op sommige gebieden van de samenleving, politiek en cultuur zijn de verschillende revoluties die plaats vonden in de jaren ’60 spectaculair geslaagd. Op andere gebieden hebben zij echter jammerlijk gefaald. Een van de definiërende ideeën van de jaren ’60 was de tegenstand tegen de grote corporaties. Echter vandaag de dag zijn transnationale corporaties groter en machtiger dan ooit. De generatie van de jaren ’60 drukte ook een verlangen uit voor de terugkeer naar de natuur, de wens voor een meer natuurlijk bestaan. Desondanks is de wereld enkel meer gemechaniseerd, gecommercialiseerd en nog verder getechnologiseerd sinds die tijd. 

Een ander populair idee dat uit deze tijd stamt, is een soort van robuust individualisme. Echter de “spijkerbroeken generatie” heeft hiermee het nieuwe uniform gecreëerd. Iedereen die zich hiervan afgescheiden had – de squares - werd net zo slecht behandeld als de beatnicks uit de jaren ’50. De scherp gedefinieerde hiërarchie van “cool” versus “square” was zowel ongegrond als sociaal destructief. Desalniettemin werd de nieuwe orthodoxie gekarakteriseerd als vrijheid. Na de onderdompeling in MTV en andere elektronische media, de dreunende lezingen van politiek correcte pedagogen en na de intense collectieve druk van de adolescentie, claimt de hedendaagse samenleving diegene die volwassenheid bereiken vrijheid van keus te geven omtrent de waarden die zij erop na houden en de levensstijlen die zij er op na willen houden.

Nergens anders waren de ontluikende tegenstellingen van de jaren ’60 zo duidelijk te zien als in de rock muziek. De fijne kneepjes van het commercieel zijn of “niet” commercieel zijn werd een punt van discussie, dit terwijl het overduidelijk was dat rockmuziek altijd al gedreven werd door geld. Tegen de tijd dat iemand een opkomende rock artiest hoort op de radio is het bijna zeker dat hij of zij een groot aantal deals heeft gesloten om daar te komen. Om de een of andere reden moet het publiek toch overtuigd worden van de onbezoedelde eerlijkheid van de rockster. Dit wordt dan ook doorgaans bevestigd door de obsceniteit van de teksten en de vulgariteit van het persoonlijke gedrag van de artiest. Uiteraard moet het publiek ook worden gerustgesteld dat de rockster naast een feestbeest toch wel een aardig persoon is die zich bezig houdt met een aantal goedgekeurde sociale problemen. 

De subversieve natuur van rockmuziek is grotendeels een fabricatie. Het is uiteraard waar dat extreme bewegingen zoals trash metal en gangsta rap over het algemeen geweld en decadentie promoten. Dit doen zij echter zonder enige betekenisvolle uitdaging aan de hedendaagse politieke en sociale systemen op te leggen. Genotzucht is immers het middelpunt van iedere moderne consumentencultuur. Uiteraard zullen de teksten van sommige musici een kritiek zijn op de hedendaagse samenleving, net zoals sommige films en televisie shows dit zijn. Echter de notie dat oprechtheid gelijk staat aan sociale rebellie heeft praktisch al haar geloofwaardigheid verloren (en terecht). 

Er zit echter enige waarheid in het idee dat nieuwe generaties over het algemeen veel van de ideeën en het gedrag van vorige generaties verwerpen. Er is dus een mogelijkheid dat de komende jaren een toenemende afgunst ontstaat tegenover de media oligarchie, consumentisme en de mechanische sociale conditionering. Een dergelijke beweging vereist een bepaalde subtiliteit en verfijning in zijn kritiek. Zo kan bijvoorbeeld de wereld van rockmuziek veel sneller gecensureerd worden dan de muziek zelf. Muziek is een van de primaire middelen voor de socialisatie van de hedendaagse jeugd, het behoudt haar authentieke romantische en idealistische thema’s al worden deze in de uitvoering nogal eens verstoord. 

Uiteraard zijn er traditionele critici die stellen dat de enige waardevolle houding voor iemand met enig verstand tegenover de Noord-Amerikaanse massacultuur er een is van sterke kritiek en bijna algehele afwijzing. Uiteraard is er iets heroïsch en idealistisch aan het vechten tegen datgene wat men ziet als een corrupte en sociaal destructieve oligarchie, het strijden om een echte betekenis te vinden in het eigen leven en om te werken naar de creatie van een echt sociaal en spiritueel leven voor de gemeenschap en de natie. In dit opzicht klinken de traditionalisten opvallend veel als de hippies uit de jaren ’60. De hedendaagse traditionalisten die oproepen tot een idealisme dat geworteld is in de natie, familie en lokale gemeenschap zijn feitelijk de ware erfgenamen van de meest idealistische segmenten van de boodschap van de jaren ’60. Aspecten zoals het behoudt van de lokale leefomgeving, robuust individualisme en het ware gemeenschapsgevoel vindt men hier nog terug terwijl deze grotendeels afwezig zijn in onze moderne samenleving. 

Ironisch genoeg ziet het ernaar uit dat het succes van deze beweging sterk zal afhangen van het vermogen van haar voorvechters om de media oligarchie te exploiteren. Het is dan ook belangrijk om het vermogen van de moderne Amerikaanse consumentencultuur om ideeën te absorberen en voor haar eigen doelen te gebruiken niet te onderschatten. 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten